Po opublikowanym na początku kwietnia 2018 r. przez Ministerstwo Finansów komunikacie dotyczącym kryptowalut osoby w nie inwestujące nadal nie mają pewności co do zasad rozliczania dochodów.

Pośród różnych aspektów dotyczących sposobu opodatkowania w treści pisma przedstawiony został sposób ustalania dochodów z handlu kryptowalutami. Przedstawiony sposób opodatkowania w zasadzie odzwierciedla ogólne zasady opodatkowania wynikające z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jedną z możliwości opodatkowania dochodów ze sprzedaży kryptowalut może być opodatkowanie ich w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, której przedmiotem jest obrót kryptowalutą.

W takim wypadku Ministerstwo nakazuje, jako przychody brać pod uwagę przychody należne, chociażby nie zostały faktycznie otrzymane. Jeżeli natomiast chodzi o koszty uzyskania przychodów to nakazuje kierować się przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które stanowią, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki:

1. zostały faktycznie poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, tzn. pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami,
2. nie zostały wymienione w art. 23 ustawy PIT, zawierającym katalog wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów,
3. są odpowiednio udokumentowane.

Jednocześnie, jak podkreśla Ministerstwo, w przypadku obrotu kryptowalutą w ramach działalności gospodarczej sposób rozliczania i ewidencjonowania dla celów podatkowych uzyskiwanych przychodów i ponoszonych kosztów zależy od rodzaju prowadzonych przez podatnika ksiąg podatkowych (podatkowej księgi przychodów i rozchodów albo ksiąg rachunkowych).

Podatkowa księga przychodów i rozchodów, która zazwyczaj jest prowadzona przez przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność, jest zdaniem Ministerstwa uproszczoną i sformalizowaną formą ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych, dlatego też podatnik może dokonywać w niej zapisów wyłącznie na podstawie ściśle określonych dokumentów, takich jak np. faktury czy rachunki. Z tych względów, w opinii Ministerstwa, dokumenty w postaci np. wyciągów z historią transakcji giełdowych z internetowej giełdy kryptowalut, czy wyciągów z kont bankowych z historia transakcji nie stanowią dowodów księgowych w rozumieniu przepisów i przychody oraz koszty uzyskania przychodu udokumentowane wyłącznie w ten sposób nie mogą zostać zaewidencjonowane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

Jednocześnie zaraz potem Ministerstwo dodaje, że brak możliwości zaewidencjonowania danych przychodów czy wydatków w podatkowej księdze przychodów i rozchodów – z uwagi na brak posiadania przez podatnika wymaganej w rozporządzeniu formy ich udokumentowania – nie oznacza automatycznego braku możliwości uznania ich odpowiednio za przychód oraz koszt uzyskania przychodu w rozumieniu ustawy PIT. Jeżeli zatem podatnik w inny sposób rzetelnie udokumentuje powstanie przychodu podatkowego, czy poniesienie kosztu podatkowego, powinien to uwzględnić w trakcie roku podatkowego w bieżącej zaliczce na podatek, jak również w rocznym rozliczeniu podatku dochodowego wydatki na zakup kryptowaluty ujmowane są w kosztach uzyskania przychodów w momencie poniesienia wydatku, tj. „na bieżąco”, czyli w dacie zakupu i według cen zakupu.

Po dokonanym w przedstawiony wyżej sposób ustaleniu przychodów i kosztów z działalności gospodarczej w zakresie handlu kryptowalutą, ustalić można wysokość dochodu. Dochód ten opodatkowane może być dwojako: według skali podatkowej lub liniowo (o ile podatnik w odpowiedniem terminie dokonał wyboru takiego sposobu rozliczenia).