W organizacjach pozarządowych bardzo często istnieje konieczność dofinansowania działań organizacji ze środków prywatnych założycieli, czy członków danej organizacji. Przekazanie środków na rzecz organizacji następuje bardzo często w formie pożyczki. Pożyczka ta może być oprocentowana lub nie, jednak niezależnie od jej oprocentowania zasadniczo każda pożyczka podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy.
Dodać należy, że obowiązek zapłaty podatku ciąży, zgodnie z ustawą na biorącym pożyczkę. W opisywanej sytuacji biorąca pożyczkę organizacja będzie więc zobowiązana do zapłaty podatku, a nie osoba udzielająca pożyczki. Podstawę opodatkowania stanowi kwota pożyczki, a stawka podatku wynosi 2%.
Z punktu widzenia podatku nie ma znaczenia czy pożyczka jest udzielana przez osobę związaną z organizacją np. członka zarządu, czy też członka stowarzyszenia.
Istnieje jednak w ustawie o PCC jedno zwolnienie, które można zastosować do organizacji pozarządowych posiadających status organizacji pożytku publicznego. Zgodnie z art. 8 pkt 2a ustawy o PCC zwolnione od podatku są organizacje pożytku publicznego, jeżeli dokonają czynności cywilnoprawnych wyłącznie w związku z nieodpłatną działalnością pożytku publicznego w rozumieniu przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Dla możliwości skorzystania ze zwolnienia muszą więc zostać spełnione łącznie dwa warunki:
- podmiot będący stroną czynności posiada status organizacji pożytku publicznego oraz
- dokonuje czynności cywilnoprawnych wyłącznie w związku z nieodpłatną działalnością pożytku publicznego.
Brak spełnienia któregokolwiek warunku powoduje brak możliwość skorzystania ze zwolnienia podatkowego.